در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان، عضو هیئت علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی پاسخ این پرسش را جویا شدیم.

دکتر ترخان در ابتدا با بیان اینکه خداوند برای شفای بیماری نسخه مخصوصی فرستاده است، می‌گوید: خداوند در شب قدر قرآن را نازل کرده است، انا انزلناه فی لیلة القدر که نسخه‌ای شفا بخش است همچنان که در آیه 82 سوره الإسراء آمده است «و ما آنچه از قرآن فرستیم شفای دل و رحمت الهی برای اهل ایمان است و ظالمان را به جز زیان و شقاوت چیزی نخواهد افزود». اهمیت ماه رمضان به نزول قرآن است.

او اضافه می‌کند: در کنار این موارد طبیبی فرستاده است که فردی نتواند ادعا کند نتوانسته‌ام نسخه را بخوانم یا کسی نبوده است جزئیات نسخه را برای من توضیح دهد و کمکم کند. پیامبر(ص) و امام معصوم(ع) همان افرادی هستند که با تفسیر قرآن و نسخه، به معالجه اشخاص می پردازند. امام علی(ع) با تشبیه پیامبر اسلام(ص) به طبیب و پزشکی که با طب خود سخت به دنبال نیازمندان به طبابت روحی می‌گردد، رسالت آن حضرت را در معالجه روح و جان انسان ها بیان کرده و فرموده «طبیب دوار بطبه» او پزشک بیماری جهل و طبیب اخلاق نکوهیده و پست است و با طب خود در سیر و گردش است، کنایه از این است که وی برای درمان جاهلان و گمراهان خود را عرضه می‏کند و خود را بر این امر منصوب و موظف داشته است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید می‌کند: شب قدر شب الگوگیری از امام علی (ع) است. اگر ولایت آنها امان از جهنم است، در گرو تمسک به آنان شفا حاصل می شود و انسان از آتش نجات پیدا می‌کند. همچنان که در الامالی شیخ صدوق آمده است رسول خدا(ص) فرمود ولایت اهل بیت من امان از دوزخند. باید در شب قدر از اهل بیت(ع) امان از آتش را بخواهیم که این سلامتی است. طبق آنچه در آیه 82 سوره اسرا آمده است این نسخه در صورتی عمل می‌کند که زمینه آن وجود داشته باشد. در این سوره بیان شده «از قرآن، آن چه شفا و رحمت است برای مؤمنان نازل می‌کنیم و ستمگران جز خسران و زیان نخواهند داشت». با ترک گناه و انجام عبادت مصداق ظالم نخواهیم بود و زمینه سلامتی فراهم می شود.

دکتر ترخان یادآور می‌شود: خداوند این شب مبارک را بهتر از هزار ماه معرفی کرده است. او برای سلامتی ماده نیروزایی فرستاده تا نسخه اثر کند. این همان دوپینگ است. عبادت ماده‌ای نیروزا است که باعث زورافزایی ما می شود که امروزه از آن به دو پینگ کردن تعبیر می شود، اما خدا برای اینکه اندازه 80 سال انرژی ذخیره کنیم شبی قدری را تعبیه کرده که عبادت در این شب برابر با عبادت در هزار ماه است. پس این شب شب افزایش نیرو برای مواجهه با شیطان و رسیدن به کمال انسانی است (لیله القدر خیر من الف شهر). با تمام اوصاف، خداوند برای اینکه ما از سلامتی برخوردار شویم، فرشتگان و روح را در این شب نازل می‌کند که بر پیامبر و معصومان و مؤمنین سلام کنند، یعنی شب قدر شب سلامتی است.

او به روایتی اشاره کرده و توضیح می‌دهد: روایت شده که خدمت حضرت رسول(ص) عرض شد اگر شب قدر را درک کردم از خداوند خود بخواهم و او فرمود عافیت را. این سلام همان سلامی است که خدا در آیه 69 سوره الانبیاء برای امان ابراهیم از آتش نمرودیان خطاب به آتش فرمود: آتش سرد و سالم بر ابراهیم شد اما برای امت پیامبر فرشتگان سلام می دهند تا آتش جهنم سرد و گلستان بر آنها شود و آنها شفا یابند و سالم شوند. این سلام همان سلامی است که مؤمنین باید آن را برای انسان‌های جاهل طلب کنند. همچنان که در آیه 63 سوره الفرقان فرموده است بندگان خاص خدای رحمان آنان هستند که بر روی زمین به تواضع و فروتنی راه روند و هرگاه مردم جاهل به آنها خطاب و عتابی کنند با سلامت نفس و زبان خوش جواب دهند.

این پژوهشگر دینی با بیان اینکه در سه زمان به سلامتی نیاز داریم، می‌گوید: در آیه 33 سوره مریم حضرت عیسی(ع) می‌فرماید: وَ السَّلامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا این یعنی در زمانی که وارد دنیای طبیعت و عالم برزخ می‌شود و قیامت برپا می‌گردد و انسان زندگی جدیدی را شروع می کند. السلام علی یوم ولدت یعنی از همان اول خداوند به فکر سلامتی است و فرموده که در گوش بچه اذان و اقامه بگویید تا بچه سالم شود و این سلام شب قدر هم در راستای تأمین سلامتی در این دنیا است.

دکتر ترخان در پایان با تاکید بر اینکه قلب ماه رمضان شب قدر است می‌گوید: قلب نسخه‌ای که در شب قدر نازل شده نیز سوره یس است. همچنان که در مکارم الاخلاق آمده عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ‏ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ قَلْباً وَ قَلْبُ‏ الْقُرْآنِ یس‏. انسان در شب قدر با این سلامتی و نسخه و... باید خود را مداوا کند و بر شیطان پیروز شود و در بقیه عمر او را مغلوب کند. در شب قدر هر سه یاور برای شفای انسان یعنی نسخه، امام و ماده نیروزا با همدیگر جمع هستند. این پروسه باید با عمل بعد از ماه رمضان ادامه داشته باشد و انسان تلاش کند دو باره خود را مریض نکند.